Opodatkowanie wg skali podatkowej progresywnej 18% - 32% jest podstawową formą opodatkowania. Może ją wybrać każda osoba fizyczna, która prowadzi działalność gospodarczą. W 2009 roku skala podatkowa jest dwustopniowa:
 

Wysokość podatku dochodowego płaconego według skali progresywnej zależy od faktycznie uzyskanych przychodów. Podstawę opodatkowania stanowi dochód, czyli nadwyżka sumy przychodów nad kosztami ich uzyskania. Ustalenie podstawy opodatkowania odbywa się na podstawie zapisów dokonywanych w prowadzonej podatkowej księdze przychodów i rozchodów. Na koniec każdego okresu rozliczeniowego należy obliczać zaliczkę na podatek dochodowy, przy czym w każdym okresie obliczenia trzeba robić od początku roku (narastająco) tj. sumować przychody, koszty i odliczenia od początku roku bo to pozwoli na prawidłowe uwzględnienie kwoty wolnej od podatku i uchwycenie momentu jej przekroczenia.
 

Pierwszą zaliczkę przedsiębiorca płaci za miesiąc, w którym dochód przekracza kwotę powodującą obowiązek zapłaty podatku wyliczoną zgodnie z obowiązującą w danym roku skalą podatkową.
 

JAK LICZYĆ ...

1. Przychody – Koszty = Dochód

2. Dochód – Odliczenia od dochodu (np. zapłacone składki na ubezpieczenie społeczne o ile wcześniej nie zostały zaliczone do kosztów działalności gospodarczej) = Podstawa opodatkowania

3. Podstawa opodatkowania * stawka podatku według skali = należna zaliczka na podatek np.
   • Łączny dochód = 1 000,00zł – pierwszy próg opodatkowania, czyli 19%
     Podatek = (1 000,00 * 18%) = 180,00
     Należna zaliczka = 180,00 – 556,02 = -376,02 (kwota ujemna, więc nie trzeba płacić  zaliczki do urzędu skarbowego)
   
   • Łączny dochód = 3 091,00zł - pierwszy próg opodatkowania, czyli 18%
     Podatek = (3 091,00 * 18%) = 556,38
    Należna zaliczka = 556,38 – 556,02 = 0,36 (po zaokrągleniu do pełnego złotego wychodzi 0,00zł, więc nie trzeba płacić zaliczki do urzędu skarbowego)
   
   • Łączny dochód = 50 000,00zł - drugi próg opodatkowania, czyli 30%
     Podatek = (95 000,00 – 85 528,00) * 32% + 14 839,02 = 17 870,06
     Należna zaliczka = 17 870,06 – odliczenia od podatku = ……. (kwotę dodatnią po zaokrągleniu do pełnego złotego trzeba zapłacić jako zaliczkę do urzędu skarbowego)

WAŻNE INFORMACJE:

• W 2009 roku kwota nie podlegająca opodatkowaniu wynosi 3 091,00zł. Pierwszą zaliczkę należy zapłacić w rozliczeniu za miesiąc, w którym dochód pomniejszony o składki ubezpieczeniowe i przysługujące odliczenia przekroczy kwotę wolną od podatku.

• W roku podatkowym nie powinno się dwukrotnie odliczać kwoty wolnej od podatku. Dlatego, jeśli osoba prowadząca działalność gospodarczą uzyskuje inne przychody np. z tytułu umowy o pracę powinna poinformować płatnika (np. pracodawcę), aby nie dokonywał comiesięcznego pomniejszania podatku o 1/12 kwoty wolnej, gdyż będzie to robić ta osoba w wyliczaniu zaliczek miesięcznych z tytułu prowadzonej działalności.

• W drugim przedziale skali podatkowej kwota wolna od podatku uwzględniona jest w stałej kwocie podatku.

• Zaliczki na podatek pomniejsza się o odliczalną kwotę składaki zdrowotnej ( 7,75% podstawy) zapłaconej przez podatnika.

• Małżonkowie, pomiędzy którymi istnieje wspólność majątkowa i pozostający w związku małżeńskim przez cały rok podatkowy, korzystający z opodatkowania wg skali podatkowej, mają prawo do łącznego opodatkowania dochodów. Podatek dla każdego z małżonków oblicza się wtedy od połowy zsumowanych dochodów. Oznacza to dwukrotne uwzględnienie kwoty wolnej od podatku, także wtedy gdy jeden z małżonków nie osiąga żadnych dochodów.

• Dla osób samotnie wychowujących dzieci (jednego z rodziców lub opiekuna prawnego, jeżeli są panną, kawalerem, wdową, wdowcem, rozwódką, rozwodnikiem lub są w separacji) podatek wynosi dwukrotność podatku obliczonego od połowy dochodów. Zasada ta dotyczy dzieci małoletnich, dzieci bez względu na wiek dla których pobierany jest zasiłek pielęgnacyjny oraz uczące się dzieci do ukończenia 25 lat, które nie uzyskują dochodów za wyjątkiem dochodów wolnych od podatku, renty rodzinnej oraz dochodu w wysokości niższej od kwoty wolnej od podatku.

• Właściwym formularzem do rozliczenia rocznego jest PIT-36, który należy złożyć do dnia 30 kwietnia następnego roku. W tym terminie trzeba również ostatecznie rozliczyć podatek tj. dokonać wpłaty na rzecz urzędu skarbowego o ile wynika to z dokonanych wyliczeń. Jeżeli przedsiębiorca nie uzyska dochodu, w zeznaniu rocznym wykaże wysokość poniesionej straty.

Porównanie dwóch form opodatkowania: według skali progresywnej i według stawki liniowej
 

DO GÓRY